ЖИЫН

Жиын (set) тек бірегей элементтерді сақтайтын жиынтықтың тағы бір түрін білдіреді. Жиынды анықтау үшін элементтерді тізімдейтін фигуралы жақшалар қолданылады:

users = {«Timur», «Madina», «Aruna», «Timur»}

print(users)  # {«Aruna», «Madina», «Timur»}

Print функциясы «Timur» элементін тек бір рет шығарылғанымен, массивтің анықтамасында бұл элемент екі рет бар екенін ескеріңіз.

Сондай-ақ, жиынды анықтау үшін элементтердің тізімі немесе кортежі берілетін set () функциясын қолдануға болады:

people = [«Sabina», «Bolat», «Sanzhar»]

users = set(people)

print(users)  # {«Sabina», «Bolat», «Sanzhar»}

set функциясы бос массив жасау үшін қолдануға ыңғайлы:

users = set()

Жиынның ұзындығын алу үшін кірістірілген len() функциясы қолданылады:

users = {«Timur», «Madina», «Aruna»}

print(len(users))     # 3

Элементтерді қосу

Бір элементті қосу үшін add() әдісі шақырылады:

users = set()

users.add(«Almas»)

print(users)

Элементтерді жою

Бір элементті жою үшін remove() әдісі қолданылады, оған жойылатын элемент аргумент ретінде беріледі. Алайда, егер бұл элемент жиында болмаса, қате пайда болады. Сондықтан жоймас бұрын in операторының көмегімен элементтің бар-жоғын тексеру қажет.

users = {«Timur», «Madina», «Aruna»}

user = «Timur»

if user in users:

    users.remove(user)

print(users)  # {«Madina», «Aruna»}

Тапсырмалар:

1. Бір сөзде кездесетін, бірақ екінші сөзде жоқ әріптерді қалай анықтауға болады?

Шарт: Екі сөзді салыстыратын және әрқайсысында бірегей әріптерді жиындарды пайдаланып табатын программа жазыңыз.

STEM: лингвистика

Енгізу мәліметтері	Шығару мәліметтері
Информатика Математика	н, ф, о, р е

• Генің қай түрі тек бір ғана рет кездеседі?

Шарт: Әр түрлі гендермен екі жиын жазыңыз, олардың ішінде ортақ ген, бір-бірінен ерекше ген және т.б көрсетіп, айырмашылықтарын анықтаңыз.

STEM: биология, генетика

Енгізу мәліметтері	Шығару мәліметтері
A, B, C, D C, D, E, F	Ортақ гендер: C, D Бірінші ген үшін ерекше: A, B Екінші ген үшін ерекше: E, F

• Әуендер арасында қандай ноталар қайталанып қолданылады?

Шарт: Екі түрлі әуендегі ноталардың айырмашылығын анықтап, программасын жазыңыз.

STEM: музыка, математика

№	Енгізу мәліметтері	Шығару мәліметтері
	До, соль, ми, ля Ми, фа, до, ре	Ми. до

• Аккаунтар арасында қандай пайдаланушылар ортақ?

Шарт: Бірнеше пайдаланушы бар екі аккаунт арасында ортақ пайдаланушыларды анықтайтын программа жазыңыз.

STEM: математика, прогрпммироание

Енгізу мәліметтері	Шығару мәліметтері
Асылхан, Қарақат, Аяла, Батыр Толғанай, Дарман, Аяла, Асылхан	Асылхан, Аяла

5. Қай елдерде саяхаттаған тиімді?

Шарт: Үш түрлі туристердің саяхаттаған мемлекеттерінің тізімінде сәйкес келетін елдерді анықтайтын программа жазыңыз.

STEM: география

Енгізу мәліметтері	Шығару мәліметтері
Испания, Италия, Франция Словакия, Чехия, Франция Австрия, Франция,  Литва	Ортақ ел: Франция Біріншіге тиесілі: Испания, Италия Екіншіге тиесілі: Словакия, Чехия Үшіншіге тиесілі: Австрия, Литва

 🎓 STEM тұрғысынан бұл жоба не үйретеді?

STEM құрамы	Қолданылуы
S – Science	Биология мен генетикада әртүрлі ген жиындарының ортақ немесе ерекше элементтерін анықтау; географияда саяхат елдерін салыстыру арқылы жиындық талдау жүргізу.
T – Technology	Python тілінде жиындарды анықтау (set(), {}), оларға элементтерді қосу, жою, жиындар арасындағы операцияларды орындау арқылы нақты есептерді шешу.
E –Engineering	Әр түрлі ғылым салаларындағы элементтерді салыстыру және ортақ немесе ерекше элементтерді табу арқылы дыбыс инженериясында мәліметтерді талдау.
M – Math	Лингвистика мен мәтіндік талдауда әріптер арасындағы айырмашылықты табу, екі жиын арасындағы ортақ және ерекше элементтерді есептеу, жиындар теориясы негізінде логикалық операциялар жүргізу.

Бақылау сұрақтары:

1. Жиынды анықтау үшін қолданылатын функция қандай?

2. Жиынды len () функциясының негізгі қызметі?

3. Жиын элементін өшіру барысында қандай жағдайда қате пайда болуы мүмкін?