STEM-тәсіл: мәселелері мен келешегі

Қазіргі таңда әлемде жоғары технологиялық салаларда мамандардың жетіспеушілігі қатты сезілуде. Бұл жағдайдан Украина да тыс қалған жоқ: жыл сайын ондаған, тіпті жүздеген мың жұмысшы қажет болуы мүмкін. Қазіргі заманауи технологиялардың белсенді енгізілуі оларды дамытып, қолдай алатын мамандарды талап етеді. Еңбек нарығындағы сұраныстың басым бөлігін компьютерлік және ақпараттық технологиялар саласындағы білікті мамандар құрайды. Сонымен қатар, инженерия, киберқауіпсіздік, денсаулық сақтау, пилотсыз құрылғылармен жұмыс жасау сияқты салалардағы мамандар да қажет. Ал дәл осы STEM-тәсіл қазіргі заманның сын-тегеуріндеріне төтеп бере алатын түлектерді даярлайды.

Сонымен бірге, бізге жаңа технологияларды ойлап тауып, жасап шығаратын мамандар да қажет екенін ұмытпауымыз керек. Бізге икемді әрі креативті ойлай алатын, сонымен қатар ғылыми негізі берік адамдар ауадай қажет. Өйткені дәл осындай мамандар мәселені өзгеше қырынан көріп, тың әрі тиімді шешім таба алады. Олар идеялар ұсынып қана қоймай, оларды жүзеге асыра отырып, бар үдерістерді жақсартып, жаңаларын жасай алады.

STEM-білім берудің студенттер мен қоғам үшін маңызы

STEM-тәсіл креативті және инновациялық ойлауды дамытуға ықпал етеді: студенттер үнемі жаңа идеялар мен бар мәселелерді шешудің тиімді жолдарын іздейді. Сонымен қатар, пәнаралық тәсіл проблеманы әртүрлі қырынан қарастыруға мүмкіндік береді, тек бір ғана пәндік салаға тәуелді болмайды. Мұндай мамандар еңбек нарығында жоғары сұранысқа ие және энергетика, биохимия, IT, экология, машина жасау және басқа да көптеген салаларда жұмыс істей алады.

Білікті STEM-мамандар жаңа технологиялардың дамуына үлес қосып, медицина мен инженерия салаларында инновациялық шешімдер ұсыну арқылы адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға көмектеседі.

STEM сауаттылығын арттыру — жоғары білікті еңбек нарығында сұранысқа ие болудың кілті

STEM саласындағы сауаттылықты арттыру кез келген маманға жоғары білікті еңбек нарығында өз орнын табуға және бәсекеге қабілетті болуға көмектеседі. Неғұрлым терең STEM дайындығын техникалық университеттердің корпоративтік білім беру бағдарламалары арқылы алуға болады. Бұл – университет пен өнеркәсіптік серіктес арасындағы бірлескен бағдарламалар. Серіктес компания студенттердің оқу ақысын төлейді, оқу жоспарын әзірлеуге және кандидаттарды іріктеуге көмектеседі. Сонымен қатар, студенттер дипломдық жобаларын осы компания базасында орындайды және нақты өндірістік мәселені шешуге қатысады. Мысалы, Гонконг ғылым және технология университеті (HKUST) үш факультеттің — жаратылыстану ғылымдары, инженерия және бизнес-менеджмент — бағдарламаларын біріктіріп, технологиялық компанияның қолдауымен жүзеге асырады.

Бұл тәсіл бағдарламаның барлық қатысушыларына пайда әкеледі. Студенттер заманауи білім алып, оқу бітірген соң бірден жұмысқа орналасу мүмкіндігіне ие болады. Компаниялар кадр мәселесін шешіп, стратегиялық міндеттерінің бір бөлігін іске асырады. Ал университеттер қосымша қаржыландырумен қатар, білім беру бағдарламаларын жетілдіруге қажетті индустриялық тәжірибеге қол жеткізеді.

STEM-тәсілдің болашақтағы даму перспективалары

Көптеген елдерде STEM-тәсіл әлі де қарқынды дамудың бастапқы кезеңінде. Алдағы уақытта оқыту үдерісіне AR және VR технологиялары белсенді енгізіліп, оны интерактивті әрі тартымды ету жоспарлануда. Сонымен қатар, оқытушылар оқу бағдарламаларын студенттердің жеке қажеттіліктеріне бейімдеуге көбірек көңіл бөлетін болады.

Қазірдің өзінде пәнаралық тәсіл кең таралуда, STEM пен гуманитарлық ғылымдардың бірігуі орын алып жатыр. Мысалы, STEAM (Science, Technology, Engineering, Arts, Mathematics) моделі пайда болды, онда студенттер қосымша өнер мен креативті индустрияларды зерттейді.

АҚШ пен Ұлыбританияда STEM саласына әйелдердің қатысуын арттыру бойынша белсенді шаралар қабылдануда, себебі бұрын ғылым саласында ер адамдар басым болған. Бұл мақсатта оқуға гранттар бөлініп, байқаулар, жазғы лагерьлер, конференциялар өткізіліп, тәлімгерлік бағдарламалар жасалуда. Алдағы жылдары бұл үрдіс сақталып, көптеген елдерде одан әрі дами түседі деп күтілуде.