STEM-тәсіл ұғымы және оның негізгі элементтері

STEM дамуының тарихы бұл термин пайда болғанға дейін, 1950-жылдары басталған. Сол кезде АҚШ пен КСРО арасындағы ғарыштық жарыстың нәтижесінде Америка Құрама Штаттарының үкіметі елдегі білім мен ғылымды дамыту үшін үлкен көлемде қаржы бөлуді ұйғарды. Қабілетті студенттер физика мен математиканы оқуға арналған стипендиялар алды, мұғалімдер жаратылыстану ғылымдарын заманауи форматта оқытуға үйретілді, ал оқу бағдарламалары жаңғыртылды.

2001 жылы АҚШ-тың Ұлттық ғылыми қоры STEM аббревиатурасын ұсынды. Кейін, 2000-жылдары, информатика, математика және жаратылыстану ғылымдары саласындағы білім сапасын жақсартуға бағытталған түрлі бастамалар енгізілді. Уақыт өте келе STEM моделі басқа елдердегі оқу орындарында кеңінен қолданылды, әсіресе Франция, Ұлыбритания, Австралия, Израиль, Қытай, Сингапур елдерінде.

STEM-тәсіл не үшін қажет?

Қазақстанның инновациялық даму стратегиясын табысты жүзеге асыру үшін білім беру үдерісіне қатысушылардың барлығы STEM саласының болашағы туралы жан-жақты хабардар болуы — маңызды қадам. Бұл салада табысты болып отырған басқа елдердің тәжірибесін ішінара пайдалану бізге де артық етпейді. Мысалы, мектеп директорларына, мұғалімдерге және ата-аналарға арналған цифрлық оқыту құралдарын жасап шығару немесе бейімдеу мүмкін. Мұндай құралдар STEM-тәсілдің қандай мүмкіндіктер ашатынын көрсетуге, яғни: «Бұл бізге не үшін қажет?» деген сұраққа жауап беруге көмектеседі. Сонымен қатар, бұл құралдар тиісті мамандарды дайындаудың кезеңдерін және тиімді әдістерін анықтауға мүмкіндік береді.

STEM саласының мамандарын даярлау тек жеке тұлғалардың дамуына ғана емес, одан да ауқымды әсер етеді. Жоғары технологиялық қызметтерді қашықтан ұсыну мүмкіндігі — экономикалық жағынан әлсіз қауымдастықтарды дамытуға жол ашады. Себебі жаңа кәсіпорындардың тіркелуі — жұмыс орындарының көбеюі және бюджетке түсетін кірістің артуы деген сөз. Сондықтан жергілікті өзін-өзі басқару органдары мен қауым тұрғындары да өз мектептерінде STEM-білім беруді жедел әрі тиімді енгізуге мүдделі.

STEM-тәсілдің негізгі элементтері

STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) — жаратылыстану ғылымдары мен инженерлік пәндерді оқытудың кешенді моделі. Оның негізгі ерекшелігі – интеграциялық тәсіл: студенттер биология, химия, физика және математика арасындағы өзара байланыстарды көре отырып, әртүрлі технологиялық мәселелерді тиімді шешуді үйренеді.